Parafialna Szkoła Sobotnia w Hamburgu
I. Rys historyczny
Rola i zadania Polskiej Misji Katolickiej, która na przestrzeni dziesięcioleci pozostaje właściwie jedyną stabilną polską „organizacją” w Niemczech, są oczywiście związane z życiem religijnym i posługą duszpasterską w języku polskim. Ale oprócz tego odgrywa ona niezwykle ważną rolę edukacyjną. Edukacja dotyczy przede wszystkim nauki religii, języka ojczystego i historii Polski.
Parafialna Szkoła Sobotnia w Hamburgu powstała pod koniec lat siedemdziesiątych z inicjatywy ówczesnego duszpasterza ks. Jana Śliwańskiego oraz rodziców zatroskanych o to, aby ich dzieci nie utraciły własnych korzeni, lecz poznawały ojczysty język oraz polską kulturę i historię. Początki były bardzo skromne i sprowadzały się do nauczania katechezy w prywatnym mieszkaniu duszpasterza. Wraz z nowym rokiem szkolnym 1977/78 uzyskał on w gimnazjum księży jezuitów przy ulicy Bürgerweide 33 salkę na nauczanie katechezy. W krótkim czasie, bo w lutym 1978 r. zorganizował tam szkółkę języka polskiego.
Pod koniec lat osiemdziesiątych miała miejsce wzmożona migracja ludności z Polski do Niemiec. Zwiększyła się przez to liczba uczniów w szkole sobotniej. Dotąd wykorzystywane pomieszczenia okazały się za małe, tym bardziej, że lekcje odbywały się tylko w soboty wolne od zajęć szkolnych. W roku 1988 podjęto starania o udostępnienie pomieszczeń szkoły, znajdującej się nieopodal kościoła św. Józefa przy Seilerstrasse 42. Pertraktacje z władzami szkolnymi i urzędem kościelnym zakończyły się pomyślnie, a zajęcia parafialnej Szkoły Sobotniej odbywały się odtąd w systemie dwuzmianowym w sześciu obszernych klasach i w auli pozyskanej szkoły.
Ustabilizowana w miarę sytuacja nauczania przedmiotów ojczystych przy polskiej Misji nie trwała długo. Remont budynku szkolnego w styczniu 1993 r. był powodem przeniesienia zajęć parafialnej Szkoły Sobotniej do pomieszczeń w budynku katolickiej szkoły przy ul. Dohrnweg 6. Rok później nastąpiła kolejna przeprowadzka, jak się okazało - tym razem na stałe. Od 19 lutego 1994 r. szkoła parafialna prowadzi swoje zajęcia w gimnazjum katolickim znanym pod nazwą: "St. Ansgar Schule" przy ul. Bürgerweide 33.
Liczba uczęszczających do Szkoły Sobotniej dzieci oscylowała od 1994 roku w granicach 400-430. Po wybuchu pandemii zakaźnej choroby COVID-19 wywoływanej przez koronawirusa SARS-CoV-2, czyli od marca 2020 roku, liczba uczniów zmalała o 1/4. Na początku pandemii - od 15 marca 2020 r. zajęcia w szkole zostały zawieszone aż do wakacji letnich. Od 2 maja do wakacji letnich, czyli do 20 czerwca 2020 r. uczęszczały do Szkoły Sobotniej tylko dzieci klas trzecich, które przygotowywały się do I Komunii św. (oczywiście przy zachowaniu obostrzeń przeciwpandemicznych). Po wakacjach, a więc od 15 sierpnia 2020 r. do szkoły powróciło około 280 dzieci. Z upływem miesięcy liczba ta wzrastała i w ciągu 4 lat liczba uczniów wzrosła do 350. Od 01.10.2023 r. wrowadzono jednozmianowy system nauczania.
II. Stan obecny
Do Szkoły Sobotniej w Hamburgu uczęszcza w tym roku szkolnym (2023/24) około 360 dzieci z rodzin polskich jak i narodowościowo mieszanych. Zajęcia szkolne prowadzone są od 1 października 2023 r. w systemie jednozmianowym, od godz. 10.00 do godz. 12.20. Po lekcjach dzieci uczestniczą we mszy św. w kaplicy szkolnej. Dzieci i młodzież skupiona w 17 grupach, jest nauczana przez 17 dyplomowanych nauczycieli i katechetów. Dyrektorem szkoły jest ks. kan. dr Jacek Bystron.
Szkoła realizuje uzupełniający program nauczania w cyklu nauczania ośmioletniej szkoły (uczniowie w wieku 6 – 14 lat). Dzieci uczestniczą w każdą sobotę w 3 lekcjach. Uczą się poprawnie pisać i czytać w języku polskim, poznają nasze narodowe tradycje, historię i geografię Polski oraz religię katolicką. Nauka w szkole jest prowadzona w oparciu o podstawy programowe dla uczniów uczących się za granicą. Poszczególni nauczyciele opracowują podręczniki i materiały dydaktyczne, które są następnie drukowane i rozprowadzane wśród uczniów na początku roku szkolnego. Są one dostosowane do potrzeb, możliwości i umiejętności uczniów. Korzysta się również z bogatych zasobów edukacyjnych znajdujących się na portalu ORPEG, rekomendowanych przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. W klasach trzecich odbywa się nauczanie religii przygotowujące do I Komunii św., a w klasach ósmych do sakramentu bierzmowania. Po zajęciach szkolnych odbywają się spotkania drużyny harcerskiej "Białe Orły".
Dzieci z naszej Szkoły Sobotniej biorą z powodzeniem udział w różnych konkursach na szczeblu krajowym, np. w „Konkursie Wiedzy Biblijnej” organizowanym przez Rektorat Polskiej Misji Katolickiej w Niemczech, czy w „Olimpiadzie Języka Polskiego” organizowanej przez Ambasadę Polską w Berlinie. Spora grupa uczniów naszej Szkoły Sobotniej bierzemy również udział w polonijnym konkursie "Być Polakiem".
III. Baza materialna szkoły
Zajęcia szkolne odbywają się w budynku katolickiego gimnazjum „St. Ansgar-Gymnasium” przy ulicy Bürgerweide 33 w Hamburgu. Pomieszczenia lekcyjne na 1. i 2. piętrze, hol, sanitariaty oraz kaplica są nam użyczane w soboty przez właściciela budynku – „Erzbistum Hamburg”.
Szkoła Sobotnia przy Polskiej Misji Katolickiej w Hamburgu zdobywa potrzebne na funkcjonowanie szkoły fundusze, głównie od rodziców. Sponsorem strategicznym jest Polska Misja Katolicka w Hamburgu. Konsulat Generalny RP w Hamburgu - ze środków MSZ i Senatu RP w ramach "Współpracy z Polonią i Polakami za granicą" - dofinansowuje okazjonalnie różne projekty szkolne. W roku 2022 nasza szkoła otrzymała dofinansowanie ze środków Ministerstwa Edukacji Narodowej, jako że Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" zawarło umowę z Ministrem Edukacji i Nauki na realizację zadania publicznego pn. „Wsparcie edukacji polonijnej w Republice Federalnej Niemiec”.
W roku 2023 nasza szkoła została dofinansowana przez Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. św. Maksymiliana Marii Kolbego ze środków Ministra Edukacji i Nauki w ramach konkursu "Wspieranie edukacji polonijnej i polskiej poza granicami Polski 2023".
Informacje o szkole znajdują się:
- w portalu polonia.org pod adresem: www.polonia.org/szkola/niemcy/szkola-sobotnia-przy-pmk-w-hamburgu-37
- na portalu ORPG pod adresem: www.orpeg.pl/db/web/database/entry/9553
Hamburg, dnia 02.10.2023 r.