„Dopóki trwa o zmarłych pamięć, oni żyją”

Cmentarz – miejsce spoczynku tych, których wędrówka ziemska dobiegła końca. Widok palących się zniczy i kwiatów, tak obficie niekiedy położonych na grobach, może wprowadzić w zachwyt. Dobrze, gdy towarzyszy nam świadomość, że kwiaty i znicze to nasza wdzięczność dla bliskich, ale jest jeszcze wspanialszy dar, który się nie wypali i nie zwiędnie – to nasza modlitwa, której zmarli pewnie najbardziej od nas oczekują. Nie bądźmy skąpcami pod tym względem. Naszą modlitwą otwórzmy im niebo – ojczyznę świętych.

Są na świecie cmentarze i mogiły szczególne. Można by nad nimi zacytować słowa Boga wypowiedziane do Mojżesza: „zdejm sandały, bo ziemia, na której stoisz jest ziemią świętą”. Są to wszystkie obozy niewolniczej pracy, gdzie w nieludzkich warunkach żyli i umierali z głodu, mrozu i wycieńczenia ludzie z różnych stanów, zawodów i języków. Każdego roku udajemy się do jednego z takich obozów w dzień Wszystkich Świętych, do Neuengamme. Tym, którzy tam cierpieli i poginęli niesiemy modlitwę, kwiaty i znicze. Tak było również w tym roku – 1 listopada. Grono osób zebranych tam pod przewodnictwem ks. Damiana Lewińskiego przeszło w modlitewnej zadumie do pomnika, który symbolizuje wszystkich poległych na tym miejscu. Po złożeniu wieńców i zniczy przez przedstawicieli Konsulatu Generalnego i naszej Misji, wysłuchaliśmy przemówienia Pani Konsul Eweliny Kowalskiej. Ceremonię zakończyło słowo i błogosławieństwo kapłańskie.

s. Janina Słoma